Kanser tedavisine yönelik çalışmalar hiç kuşku yok ki 21. yüzyılda üzerinde en çok durulan bahislerin başında geliyor. Bu kuvvetli seyahatte çok değerli gelişmelerin de yaşandığına işaret eden Tıbbi Onkoloji uzmanı Prof. Dr. Bala Başak Öven, araştırmalara nazaran, kansere bağlı ömür kayıplarının son 30 yılda yüzde 30 kadar azaldığını söyledi. Bu sonucu, tarama tekniklerinin gelişmesinin yanında yeni tedavilerden elde edilen tesirli sonuçlara bağladı.
2022 yılında ABD’de 1.9 milyon yeni kanser olayı ve 600 binin üzerinde kansere bağlı hayat kaybının bildirildiğini söyleyen Prof. Dr. Bala Başak Öven, bununla birlikte son 30 yılda kansere bağlı hayat kayıplarındaki azalmanın yaşandığına dikkat çekti. Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Tıbbi Onkoloji uzmanı Prof. Dr. Bala Başak Öven, “Tüm dünyadaki en değerli sıhhat problemlerden biri olan kanserdeki bu değerli ilerlemenin başında akciğer kanseri üzere epey mortal seyreden bir kanserde bile tarama formülleriyle erken evrede teşhis ve yeni tedavilerle hastaların ömür müddetlerinin artmasına bağlı olduğunu söyleyebiliriz.” Diye konuştu. Kanser tedavisindeki yüz güldürücü sonuçlara ulaşmaya yardımcı tedavilerle ilgili şu bilgileri verdi.
KANSERİN DNA’SI SAPTANABİLİYOR!
Son yıllarda likit biyopsi yoluyla kolay kan tetkikinde kanser DNA’sını saptayarak kansere erken evrede teşhis koymanın mümkün olabildiğini söyleyen Prof. Dr. Bala Başak Öven, “Dolaşan bu kanser hücresinin genetiğindeki bozukluğu belirleyip direkt gayeye yönelik tedaviler verebilmek başta akciğer kanseri olmak üzere pek çok kanser cinsinde sağ kalımı uzatmıştır” diye konuştu. Bu gelişmelere karşın akciğer kanserinin tüm dünyada günde 350 den fazla hayatın bitmesine neden olarak hala kansere bağlı ömür kayıplarının başında geldiğinin altını çizen Prof. Dr. Bala Başak Öven, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Sigara akciğer kanserinin en değerli nedenidir. Münasebetiyle değerli olan nokta hastalığın gelişmesini önlemek olduğu için tüm çalışmalara karşın kullanımı giderek artan sigaradan uzak durmak olacaktır.”
“YENİ TEDAVİ SİSTEMLERİ KANSER TEDAVİSİNDE ÇIĞIR AÇTI”
Akıllı ilaçlar dışında, immünoterapi üzere yeni tedavi formüllerinin son 10 yılda kullanılmasıyla birlikte kanser tedavisinde çığır açtığını söyleyen Prof. Dr. Bala Başak Öven, şunları anlattı:
“İmmünoterapi ile bedenin bağışıklık sisteminin uyarılarak kanserli hücreler ile savaşması sağlanırken, olağan hücrelere ziyan verilmiyor. Hasebiyle kemoterapiye bağlı yan tesirler görülmüyor. Tekrar yeni tedavi prosedürlerinden CART cell terapisi ile kişinin kanından bağışıklık sistemi hücreleri olan T hücreleri ayırıp, laboratuvar ortamında süreçten geçirilip şahsa tekrar verilerek kanser hücreleri ile savaşması sağlanabiliyor. Bu formül günümüzde daha çok lösemi hastalarında kullanılıyor. Ayrıyeten COVID 19 a karşı kullanılan MRNA aşılarının kanserde kullanımıyla ilgili çalışmalar ülkemizde de devam ediyor.”
ÇEVRESEL FAKTÖRLER ÇOK KIYMETLİ BİR ETKEN
Prof. Dr. Bala Başak Öven’in verdiği bilgiye nazaran, kanser sıklığını azaltmak için sağlıklı bireylerde kullanılan tarama ve önleyici tedavi stratejileri tüm dünyada yaygın olarak kullanılıyor. Bununla birlikte, 2019 da tüm dünyada erkeklerde yüzde 51, bayanlarda ise yüzde 36 oranında kanser hadiselerinde ömür kaybı nedeni olarak çevresel, metabolik ve davranışsal risk faktörlerine bağlı olduğunun görüldüğünü hatırlatan Prof. Dr. Öven, sözlerine şöyle devam etti:
“Sigara içimi bu risk faktörlerinin başında gelmekle bir arada, alkol tüketimi, sıhhatsiz beslenme, obezite değiştirilebilir başka risk faktörleri olarak sayılabilir. Bu değiştirilebilir risk faktörlerini azaltmak için danışmanlık, gözetici hekimliğin değerli bir kısmını oluşturur.”
“TARAMA USULLERİ BİRÇOK KANSER İÇİN STANDART OLARAK ÖNERİLİYOR”
Tüm dünyada ve ülkemizde barsak kanseri, göğüs kanseri ve bayanlarda rahim ağzı kanseri ile 30 yıldan fazla sigara içen yüksek riskli bireylerde akciğer kanseri için tarama tekniklerinin standart olarak önerildiğinin altını çizen Prof. Dr. Öven, “En çok korkulan kanserlerden biri olan pankreas kanserinde taramanın faydası net değildir. Bununla birlikte aile hikayesi olan ve pankreas kanseri için yüksek riskli 1731 hastanın dahil edildiği tarama çalışmasında, sık görüntüleme formülleri ile taramada pankreas kanseri daha erken evrede saptanmış ve sağ kalımlar daha uzun bulunmuştur.” Dedi.
EGZERSİZ HEM KORUNMADA HEM DE TEDAVİDE ÖNEMLİ
Düzenli antrenmanın kanserden korunmadaki ehemmiyetinin birçok çalışmayla da ortaya konduğunu hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Tıbbi Onkoloji uzmanı Prof. Dr. Bala Başak Öven, bunun yanında tedavi sırasında da antrenmanın değerli olduğunu belirti. “Amerikan Kanser Derneği, kanser hastalarında yorgunluğu azaltmak için haftada 150 dakika orta seviyeli idman önermektedir. Bunlar süratli tempolu yürüyüş, bisiklete binme, yüzme olabilir. Kemoterapi alan hastalarda sistemli antrenman, kardiyovasküler zindeliği artırır, yorgunluğu azaltır, uyku bozukluklarını düzenler. Akciğer kanserli hastalarda operasyon öncesinde nizamlı antrenman, hastanede yatış mühletini ve ameliyat sonrası komplikasyonları azaltır.” Diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
