Sağlıklı gebelik için neler yapılmalı?
Her bayanın sağlıklı bir gebelik süreci yaşayarak sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek istediğini belirten uzmanlar, sağlıklı gebelik için doğum öncesi bakımın gebelik öncesi devirde başlatılması gerektiğini söz ediyor. Gebelik öncesi ve sonrasında beslenmenin son derece değerli olduğunu vurgulayan Öğr. Gör. Esra Tavukçu, gebelikte yapılan antrenmanların de yarar sağladığını belirterek haftada 5 gün günde en az 30 dakika orta tempoda antrenman yapılmasını tavsiye ediyor. Tavukçu, hem bebek hem de ebevyn sıhhatine olumsuz tesirleri sebebiyle anne ve baba adaylarına gebelik öncesinde sigara, alkol ve husus kullanımını bırakmalarını öneriyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Ebelik Kısmı Öğr. Gör. Esra Tavukçu, sağlıklı bir gebelik devri için gebelik öncesi ve sırasında dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında değerli değerlendirmelerde bulundu, tavsiyeler paylaştı.
Bakım gebelik öncesinde başlatılmalı
Her bayanın sağlıklı bir gebelik geçirmek ve sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek istediğini belirten Öğr. Gör. Esra Tavukçu, “Sağlıklı bir gebelik, doğum ve doğum sonu süreç için doğum öncesi bakımın gebelik öncesi periyotta başlatılması gerekiyor. Bayanlar gebeliklerinin farkına varıp birinci gebelik denetimine gelinceye kadar organogenezis yani anne karnındaki bebekte organ gelişimi süreci tamamlanmış oluyor. Diğer bir deyişle, gebelik öncesi riskler saptanmamış, sakatlıkların ve kalıcı hastalıkların önlenmesi için geç kalınmış, müdahale fırsatları kaçırılmış oluyor.” dedi.
Olumsuz tesirler değerli oranda azaltılıyor
Gebelik öncesinde müdahale edildiği takdirde gebelikteki müdahalelere kıyasla kronik hastalıkların, ziyanlı alışkanlıkların ve enfeksiyonların bebek üzerinde yarattığı olumsuz tesirlerin değerli oranda azaldığını vurgulayan Öğr. Gör. Esra Tavukçu, “Bu nedenle tüm bu olumsuz sonuçları önlemek, anne ve çocuk sıhhatini yükseltmek için gebelik planlayan tüm çiftlerin prekonsepsiyonel bakım olarak söz ettiğimiz gebelik öncesi bakımı almaları büyük değer arz taşıyor. Prekonsepsiyonel bakım kapsamında çiftler beslenme, gebeliğin erken periyodunda ilaç kullanımı, radyasyon maruziyeti, aile öyküsü ve genetik risk, teratojenlere maruz kalma durumu, sigara ve husus kullanımı, aşılanma, yüksek riskli davranışlar ve çevresel etmenler ile ilgili parametreler doğrultusunda kıymetlendirilerek gebelik öncesinde gerekli tedbirleri alma bahtına kavuşurlar.” diye konuştu.
Gebelikte beslenme ve antrenmana kıymet verilmeli
Beslenmenin gebelik öncesi ve sonrası periyotta son derece kıymetli bir bahis olduğuna dikkat çeken Tavukçu, “Kadınlarda beslenme yetersizliği anne ölümlerinin yüzde 20’sinde etkiliyken, meyyit doğum ve düşük doğum yüklü bebek erken doğum için kıymetli bir risk faktörüdür. Sağlıklı bir gebelik için anne adaylarının kâfi ve istikrarlı beslenme alışkanlığı kazanmaları gerekiyor. Bu alışkanlığın da gebelik öncesi devirden başlaması epey değerli. Gebelikte yapılan antrenmanların ise gebeliğe bağlı şeker hastalığı görülme oranlarında azalma, sezaryen doğum ve müdahaleli vajinal doğum oranlarında azalma ile alakalı bulunduğu biliniyor. Bu doğrultuda gebelik planlayan bayanlara haftada 5 gün, günde en az 30 dakika orta tempoda antrenman yapmaları öneriliyor.” tabirlerini kullandı.
Sigara ve alkole gebelik öncesinde veda edilmeli
Tavukçu, ‘Gebelikteki sigara kullanımının anne karnındaki bebekte gelişme geriliği, düşük doğum yüklü bebek, erken doğum, meyyit doğum, plasental bozukluklar ve dış gebelik ile bağlı olduğu biliniyor’ dedi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Baba adayının sigara kullanımı ise sperm kalitesini olumsuz etkiliyor. Alkol bilindiği üzere teratojenik yani anne karnındaki bebekte anomalilere neden olan bir husustur. Gebelik öncesi devirde alkol tüketiminin üreme hücreleri üzerine olumsuz tesir yarattığı ve konjenital kalp defekt riskini üç kat arttırdığı biliniyor. Gebelikte alınan alkolün ise gebeliğin birinci üç ayında gebelik kayıplarına neden olduğu, daha sonraki aylarda ise erken doğum riskini artırdığı ve santral hudut sistemi gelişimini etkileyerek zeka geriliğine neden olduğu belirtiliyor. Bu nedenle sigara, alkol ve öteki unsur kullanımı olan anne ve baba adaylarının bu alışkanlıklarını gebelik öncesi devirde bırakmış olmaları gerekiyor.”
Tetkikler ile riskler tespit edilebiliyor
Gebe kalmak isteyen bayanların en az üç ay öncesinde bir sıhhat profosyonelinden danışmanlık ve bakım hizmeti alması gerektiğini söz eden Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Ebelik Kısmı Öğr. Gör. Esra Tavukçu, “Ayrıntılı hasta öyküsü, genel muayene ve tetkikler ile gebelik açısından riskler tespit edilmeli” dedi ve bu doğrultuda yapılan denetimler sırasında bayanlarda uygulanan tetkikleri şöyle sıraladı:
- Geçmiş hikayesi
- Fiziksel Muayene: Fizik Muayene ile bayanın hayati bulguları (nabız, teneffüs, ateş tansiyon) , boy-kilo durumu kıymetlendirilir. Fizikî postürü, cilt, göz muayenesi, ele gelen kitle vb. kıymetlendirilir. Göğüs muayenesi yapılır. Rahim ve yumurtalıklar USG ile denetim edilir. Gerekirse EKG muayeneye eklenir.
- Laboratuvar Bulguları: Tam kan testi (Hemogram), kan kümesi tayini, tam idrar testi, açlık kan şekeri, karaciğer ve böbrek işlev testleri, kanama profili (kanama ve pıhtılaşma vakitleri, APTT, PTT, fibrinojen), Hepatit B, Hepatit C, HIV testleri, TSH, TORCH testi (Toxoplazma, Rubella, CMV, Herpes) enfeksiyonları araştırılır.
- PAP Smear testi: Pap smear serviks kanseri taramasında standart olarak kullanılıyor. Test, servikal kanseri erken periyotta belirlemekle birlikte klamidya ve trikomanas üzere cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların da tespitin de kullanılmaktadır ve gebelik planlayan bayanlarda kesinlikle yapılması gerekiyor.
- Tekrarlayan düşük öyküsü varsa genetik incelemesi yapılır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
